Równorodność. Kolekcja Tomasza Armady” jest efektem prac projektu Rzeczy Kultowe. Poprzez kultowość rozumiemy kulturową moc oddziaływania i emanowania rozmaitych fenomenów uzewnętrzniającą się w zjawiskach masowych lub manifestującą się w opiniotwórczych bańkach. Fenomenem jesteśmy też dla siebie my, Polacy. Polska swoistość stała się dla nas w kontekście wystawy „Równorodność” przedmiotem namysłu w ramach powrotu do znanej XIX wiecznej etnograficznej idei dokumentowania typów ludowych.

Na wystawie zapoznamy się z 13 „typami” – figurami, jak w dawnych podręcznikach etnografii, na które należy patrzeć nie jak na „żywe” osoby, ale bardziej jak na swoiste „awatary” i symulacje. Powołane do życia przez twórców wystawy, wcześniej zostały wytworzone przez dyskursy medialne – zlepione z wizerunków produkowanych przez tabloidy, inteligenckie tygodniki, liberalne dzienniki i populistyczne brukowce.

Powstała na potrzeby wystawy swoista „typologia” odwołuje się częściowo do tradycji polskiej literatury, gdzie żartobliwie przedstawiano rozmaite typy ludzkie. Zasadniczym podobieństwem wystawy z tą tradycją jest wyraźna typizacja, a nawet karykatura. Jedną z inspiracji jest też ikonografia cyklu „Tańce polskie” Zofii Stryjeńskiej, artystki odnowy tzw. stylu zakopiańskiego i ludowego oraz ich awangardowo-popularnej stylizacji w Polsce międzywojennej.

Wystawą „Równorodność. Kolekcja Tomasza Armady” pragniemy na nowo zadać pytanie, kim są współcześni Polacy? Podejmujemy temat niezwykle dynamicznych przemian społecznych ostatnich 30 lat w Polsce, których tempo z biegiem lat wcale nie zwalnia. Tematem przewodnim wystawy jest współistniejąca w społeczeństwie polskim wielokrotność konfliktów – na przykład Milenialsi versus Boomerzy, Inteligencja versus Beneficjenci 500+, etc. Wystawa podejmuje próbę zarówno opisania tych nowych sporów, jak i osadzenia ich w społecznym oraz medialnym kontekście. Inspiracją dla jej twórców jest też napięcie pomiędzy kulturą wysoką i niską, miejską i ludową – ich przemiany oraz powracanie pewnych motywów.

Ile par oczu, tyle perspektyw. Wystawa „Równorodność. Kolekcja Tomasz Armady” to doskonały pretekst do tego, aby przyjrzeć się samemu sobie. Wystawa przedstawia 13 typów ludowych – awatarów.

Fotografie Karolina Wojtas